Zelfbeeld hoe ontwikkeld zich dat?

Opgeblazen complimentjes krijgen? Voor het ene kind werkt het misschien, maar voor de meeste kinderen heeft dit geen positief effect op het zelfbeeld dat zij creëren. Gebleken is dat zij hierdoor zelfs een lagere zelfwaardering kunnen ontwikkelen. Een warme aanpak lijkt beter te werken.

Wie ben ik eigenlijk? Een vraag die zelfs nu misschien lastig te beantwoorden is. Voor een kind is deze vraag zelfs nog lastiger. Wel komen ze hier op hun ontdekkingsreis langzaam achter. Ook leren ze tijdens deze reis steeds meer wat anderen van hun vinden.

Het ontwikkelen van je zelfbeeld

Zo hebben kleuters al een idee van wat het betekent om een ‘zelf’ te hebben. Onderzoek van Christina Starmans (University of Toronto) laat zien dat kleuters denken dat het zelf uniek is, losstaat van het lichaam, onveranderd blijft en zich bevindt in het hoofd, achter de ogen. Ook laat onderzoek zien dat kleuters al in staat zijn aan te geven hoe tevreden zij met zichzelf zijn.

Hoe ouder het kind wordt, hoe meer hun zelfbeeld gaat verschillen. Zo wil het ene kind zich verbeteren en is het andere kind tevreden met zichzelf. Een ander kind stelt zich weer boven anderen en weer een ander kind ziet zichzelf als gelijkwaardige aan andere kinderen.

Een hogere zelfwaardering ontwikkelen

Maar hoe wordt dit zelfbeeld gevormd? Uit onderzoek, wat binnenkort verschijnt in het tijdschrift Child Development, blijkt dat sociale relaties van grote invloed zijn op het zelfbeeld van kinderen. Zo komt er naar voren dat kinderen een hogere zelfwaardering ontwikkeling wanneer zij een warm ontvang van hun ouders krijgen. Hierbij spelen zaken als interesse tonen en samen plezier delen een belangrijke rol. Door deze warmte voelt een kind zich sneller gewaardeerd en gezien.

Opgeblazen complimentjes daarentegen kunnen er juist voor zorgen dat een kind een lagere zelfwaardering zal hebben en dat zij meer kans hebben om narcisme te ontwikkelen. Dit komt omdat zo’n compliment het kind fantastisch kan laten voelen maar daarnaast kan het kind ook bang worden om van hun voetstuk te vallen.

De groei-mindset

Het aanmoedigen van je kind werkt dus duidelijk beter. Hierdoor krijgen kinderen de overtuiging dat zij vaardigheden kunnen ontwikkelen door zich in te zetten en te oefenen. De kinderen die deze zogenaamde groei-mindset hebben, durven de uitdaging aan te gaan en zetten door, ook als iets een keer niet lukt.

Bovenstaande komt uit het magazine The Optimist. Nadat ik dit gelezen had, kwam ik tot de ontdekking dat het ook bij volwassenen zo werkt. Wat is nu heerlijker als je thuiskomt van een dag werken dat je even samen een kop thee of koffie drinkt. Even bijpraat met elkaar en even meedenkt met elkaar. Gewoon even aandacht, een aai over je bol of een knuffel. De wereld zal een stuk beter worden als we allemaal echte aandacht voor elkaar hadden. Ook al is het “maar” bij thuiskomst.